|
Is schilderen met acrylverf moeilijk? Nee, alleen moet je sneller schilderen dan met olieverf want acrylverf droogt vrij snel. Sommigen zien dit als een nadeel maar anderen zien dit juist als een voordeel. De grootste voordelen aan het schilderen met acryl is dat je snel een afgewerkt schilderij hebt, de prijs lager ligt dan bij olieverf, je hebt geen last van een storende solventgeur en je kunt je penselen gewoon reinigen met water. Overweeg je om te beginnen schilderen met acrylverf? Wij helpen je via dit artikel graag op weg!
TIP!Lees de samenvatingen: Geen zin om dit alles te lezen voor je kunt gaan schilderen? Lees dan enkel deze kadertjes met samenvattingen die je ziet aan het einde van elke les, daar steek je reeds heel wat van op! INHOUD:
Schilderen met acryl - Lessen voor de beginner
Les 1: Welke acrylverf kies ik?We maken onderscheid tussen drie kwaliteiten acrylverf. Als beginner moet je natuurlijk niet de duurste acrylverf aanschaffen, maar te lage kwaliteit is vaak ook niet aan te raden. Hieronder leggen we de verschillende kwaliteiten even uit. Dan geven we je ook een tabel met alle relevantste merken die verkrijgbaar zijn in België en hun kwaliteiten zodat je weet wat je koopt of waar je mee schildert. 1. De artiesten-kwaliteit De artiesten-kwaliteit is de beste kwaliteits- acrylverf. Het bevat een zeer hoog gehalte fijn gemalen pigment van de hoogste kwaliteit. De verf heeft een hoge lichtechtheid en heeft een uiterst duurzame verffilm. Deze kwaliteit acrylverf is bedoeld voor de proffesionele kunstschilder. 2. De studie-kwaliteit De studie-kwaliteit is meestal een goede acrylverf. Er zijn hier wat aanpassingen gedaan om de verf betaalbaarder te maken. Studieverf bevat minder pigment en meer vulmiddel, dure pigmenten worden vervangen door menging van goedkopere pigmenten en niet alle kleuren hebben een uitstekende lichtechtheid. Dit laatste kun je zien aan de sterretjes op de verpakking: 3 sterretjes *** is een uitstekende lichtechtheid, twee sterretjes ** is minder lichtechtheid en één sterretje is niet lichtecht. Een studie-kwaliteit acrylverf is zeer goed geschikt voor iedere beginner of reeds gevorderde acrylschilder. Samenvatting les 1Kies als beginnend acrylverf- schilder voor een studieverf. Studieverf is een betaalbare goede kwaliteit acrylverf. INFO: "Zie voor verschillende merken en kwaliteiten van acrylverf naar de tabel hieronder." 3. De suppermarkt-kwaliteit De laagste kwaliteit is de acrylverf die je overal kunt vinden. De verf is meestal niet lichtecht en heeft weinig pigmentgehalte. De verffilm is zeer zwak en vaak is het acrylbindmiddel aangelengd met goedkopere bindmiddelen waardoor de verf na droging niet watervast is. Deze verf is geschikt voor kinderen en niet proffesioneel gericht schoolgebruik.
MERKEN EN HUN KWALITEITEN:
BOVEN: EXPERT acrylverf van Royal talens, artiestenkwaliteit.
Les 2: Welke penselen kan ik gebruiken voor acrylverf?Voor acrylverf gebruik je best penselen met slijtvaste haren. Omdat acryl een ruwe structuur heeft slijten de haren veel sneller dan met eender welke verf dan ook. Een penseel dat reeds een beetje is afgesleten schildert zelfs wat beter dan vele nieuwe penselen. Daarom zijn er ook reeds machinaal "voorgesleten" penselen op de markt die dit resultaat proberen te evenaren. Deze voorgesleten penselen worden "Gussow" of "Lyonce"(afgerond voorgesleten) genoemd en bestaan uit varkenshaar. Er zijn twee soorten penselen goed geschikt voor het schilderen met acrylverf: Varkensharen penselen: Eén soort zijn de varkensharen penselen, ook wel "Bristle" genoemd. Varkenshaar penselen zijn het best wanneer de gespleten punten nog intact zijn, deze houden namelijk de verf op. Hoe langer de haren, hoe zachter het penseel is, en hoe korter de haren, hoe meer strepen het nalaat. Synthetische penselen: Een tweede soort zijn de synthetische penselen. Deze bestaan in alle vormen, maten en kleuren. De kleur bepaald niet de kwaliteit van het haar. De meeste nylon haren zijn van nature wit of zijn aangekleurd met oranje of ook bruin, soms met een overgang om echte natuurlijke haren na te bootsen. Zachte synthetishe penselen hoeven zelfs niet duur te zijn om goed te zijn. Samenvatting les 2Acrylverf- penselen:
Penselen voor acrylverf reinig je best met lauw water en wat zeep.
Andere penselen met natuurlijke haren zoal marter zijn minder aangeraden voor het schilderen met acrylverf omdat ze te snel verslijten. Soms kan men ze wel gebruiken voor zeer fijne details omdat een marterhaar penseel een zeer fijne punt vormt.
Penselen reinigen Voor acrylverf gebruikte penselen kunt u gewoon reinigen met water. Je krijgt je penselen best gereinigd met lauw water en wat zeep. De zeep zuiverd het penseel tot in de krop zodat het mooi zijn vorm bewaard.
Les 3: Ondergronden voor acrylverf.Met acrylverf kunt u praktisch op iedere ondergrond schilderen. Bij gladde of sterk absorberende ondergronden is het natuurlijk nog steeds aan te raden om eerst één of meerdere lagen gesso op te zetten (een primmer verkrijgbaar in de kunsthandel). Schilderen met acryl op doek: Indien u op doek schildert dient u er rekening mee te houden of u vlak zult gaan schilderen, of dat u zware structuren zunlt gaan gebruiken zoals modeleerpasta. Katoen is voordelig en heeft een fijne structuur, maar het is niet zo sterk. Zo kan een doek met zware structuren gaan doorhangen of kan je frame zelfs schuin trekken. Voor het schilderen met zware structuren gebruik je best een linnen doek. Gebruik ik een doek met een dik frame (3D-doek) of een dun frame? De vraag is eerder: wens ik het schilderij nadien in te kaderen, of hang ik het zo aan de wand? Dunne frames zijn in principe bedoeld om ingekaderd te worden. Dikke frames worden zo aan de wand gehangen. Dan dient men natuurlijk de zijkanten mee te schilderen. Ook kun je de zijkanten nadien gewoon een effen kleur geven. Wil je je 3D-doek toch inlijsten? Kaders voor diepe frames zijn moeilijker te vinden, al zijn er wel enkele van op de markt die je vindt in speciaalzaken voor inlijstingen. Schilderen met acryl op paneel: Met acrylverf kunt u ook op houten panelen schilderen. Je dient deze best wel eerst te voorzien van een laag gesso-primmer, zo verminder je de zuigkracht van je paneel. Op hout kun je met alle structuren werken. Heeft je panneel nerven, en je wenst deze weg te werken, dan kan je dit door het te plamuren met gesso. Gesso is nadien ook schuurbaar. Wens je op panneel te schilderen, maar wens je toch te structuur van een doek, dan kun je opteren voor een canvasboard. Let wel, grote formaten canvasboards trekken krom indien ze niet worden ingelijst. Schilderen met acryl op papier of karton: Met acrylverf kunt u rechtstreeks op papier schilderen. Zorg wel dat het papier niet te licht is, want dan gaat het krullen. Papier kan men gebruiken om op te schilderen vannaf 250 gram. Ook bestaat er speciaal acrylverfpapier op de markt dat uiterst geschikt is. Ook karton is een heel dankbare drager voor de begindende acrylschilder. Als beginner moet je vaak oefenen en doeken kosten veel geld. Karton is een zeer goed alternatief. Schilder je op karton, dan zet je er ook wel best eerst een laag gesso op om de zuigkracht te verminderen. Schilderen met acryl op gladde oppervlakken: Samenvatting les 3Ondergronden voor acryl: Acrylverf is zeer veelzijdig. Bijna elke (niet water afstotende of oxiderende) ondergrond kan geschikt zijn voor acrylverf. Te sterk zuigende ondergronden dienen eerst behandeld te worden met een daartoe geschikte primer of een gesso. WEETJE: "Polyacryl is zelfs geschikt voor buiten en kan op beton worden geschilderd." Gladde oppervlakken zoals glas of plexi zijn ook zeer goed overschilderbaar met acrylaatverf. Je verf vormt eens ze droog is een plastic film, en deze kan je makkelijk van een glad oppervlak afpellen. Wens je dat het rotsvast blijft hechten, dan kun je het glas of je plexi eerst eens goed schuren met een zeer fijn schuurpapier zoals een P1000. Gesso is dan overbodig.
Indien je schilderij mislukt is, en het is reeds droog, dan kun je er ook terug een laag gesso overheen schilderen en opnieuw beginnen. Ook zeer lichte structuren van je vorige werk kun je uitplammuren met gesso. Zware structuren kun je eventueel proberen af te steken met een steekmes.
Les 4: Structuren aanbrengen met acrylverf.Structuren aanbrengen in de ondergrond: Structuren aanbrengen voor een acrylverfschilderij kun je met "modeleerpasta", ook wel "structuurpasta" genaamd, een dikke emultie met een open structuur. De open structuur van de modeleerpasta (modelingpaste) zorgt ervoor dat de verf er prima op hecht. Let wel, sommige modeleerpastas kunnen je doek gaan vervormen. Zorg dus voor een stevig doek of een vaste ondergrond. Modeleerpasta kun je ook mengen met zand. Zo krijg je een cementachtige structuur. Mengen met verf of pigment lukt minder goed omdat het aanwezige krijt in de modeleerpaste je kleur doet verbleken. Structuren aanbrengen met verf: Met acrylverf kun je ook structuren aanbrengen in je schilderij. Hiervoor neem je best een "heavy boddy verf". Deze is dikker dan de gewone acrylverf en krimpt ook niet tijdens het drogen, iets wat wel gebeurt met vele studieverven. Indien je uw assortiment gewone acrylverven wenst te gebruiken, dan kunt u deze opdikken met "gel medium". Deze mediums bestaan in verschillende diktes en je kunt steeds kiezen tussen mat en glanzend. Acrylverf is meestal geneigd naar de matte kant, al scheelt dit wel van merk tot merk. Samenvatting les 4Structuur kun je aanbrengen in:
Ook kun je structuren in je verf aanbrengen door het toevoegen van zand, gemalen koffie, zaagsel en veel meer, door deze rechtstreeks met je verf te mengen of met "structuurpasta" of "gel medium". Acrylverf kun je mengen met: Je kunt acrylverf met veel verschillende materies gaan vermengen om zo verscillende structuren te bekomen. Fijn zand bijvoorbeeld is ideaal wil je een ruwe structuur creëeren, maar ook gemalen koffie is een leuk alternatief. Ook zaagsel, isomo balletjes, textielvezels, confetti, en vele andere middelen zijn het expirimenteren waard. Bij zware materie kun je nog gel-medium aan je verf toevoegen om je materie makelijk te kunnen verwerken in de verf (Gel-Medium van Royal Talens is heel geschikt hiervoor omdat hij goed kleeft). Ook zijn er heel wat gel mediums op de markt waar er reeds materie is in verwerkt.
Les 5: Mediums voor acrylverf.Schildersmedium: Vaak zijn kwalitatieve acrylverven te dik om direct uit de tube ermee te schilderen. Aflengen met water is geen goed idee omdat je dan het bindmiddel gaat afbreken en je de verf onmiddelijk te waterig maakt waardoor ze niet meer smeug schildert. Je kunt dan je verf gaan aflengen met schildersmedium. De verf is dan minder dik maar behoud toch nog een zekere vastheid. Ook kun je verf ermee alengen om de transparantie te vergroten. Hierbij zie je nog wel de verfstrepen. Flow improver: Wanneer je water bij je acrylverf doet breek je het bindmiddel af. Om dit te voorkomen kun je gebruik maken van een flow-improver, een vloeibaar bindmiddel. bij sommige merken heb je flow-improverd waarvan je een bepaalde hoeveelheid in je water dient te doen, andere merken produceren kant en klare flow-improvers die je direct kunt gebruiken zonder af te lengen. Retarder: Acrylverf droogt vrij snel, en dit is voor sommige technieken zeer vervelend. Daarom bestaan er zogenaamde retarders (vertragers of Slow Drying mediums) om bij je verf te doen zodat je er langer mee kunt werken. Verwacht geen wonderen, retarder zal de droogtijd hoogstens verdubbelen. Gebruik ook niet meer retarder dan op de verpakking aangegeven. Dit zou ervoor kunnen zorgen dat de verf blijft kleven. Extender: Dit medium dient om de verf aan te lengen en de droogtijd te vertragen. Je kunt er dure verf aanlengen met behoud van kleur zodat je voordeliger kunt schilderen. Glaceermedium: Glaceermedium (Glazing medium) maakt je verf zeer transparant waardoor je transparant kunt schilderen. Het heeft ook een goede vloei zodat er geen strepen in de verf achterblijven. Dit is zeer interessant om schaduwen te leggen, diepte te creëeren, glas na te bootsen, spiegelingen en veel meer. Iridiserend medium: Samenvatting les 5Mediums voor acrylverf:
Iridiserend medium zorgt voor een parelmoereffect in je verf. Je kunt de mooiste restultaten bekomen wanneer je transparante (niet dekkende) kleuren gebruikt en deze op een donkere ondergrond schildert. Gel medium: Zoals in les 3 besproken kun je gel medium toevoegen aan je verf om de verf op te dikken. Gel medium is van ieder merk anders. Het ene kleeft meer dan het andere, het ene is lichter dan het andere, enzovoort ...
Schilderen met acrylverf - Materialen aanschaffen
Grote potten acrylverf of kleine tubes?Schilder je liefst abstract met acryl, of wens je fijn en gedetaileerd te schilderen? Schilder je op kleine doekjes (<50x50 cm) of grotere doeken (>50x50 cm)? Hou je van structuur in je verf of hou je het liever effen? Deze zaken dient u zich af te vragen bij de aanschaf van verf. Ik schilder op kleine formaten, zonder structuur: Dan heb je niet zo veel verf nodig. je kunt kleine metalen tubes van ongeveer 40 ml aanschaffen. Ben je een beginner, neem dan studiekwaliteit. Let wel, metalen tubes kosten in verhouding doorgaans iets meer door hun metalen verpaking. Sommige merken hebben ook kleine plastic tubes. Ik schilder op grotere formaten, zonder structuur: Dan raden we aan om tubes van ongeveer 120 ml te nemen. Het komt voordeliger uit dan kleine metalen tubes en je zult de verf op tijd kunnen opgebruiken. Ben je een beginner, neem dan een studiekwaliteit. Ik schilder op kleine formaten, met structuur: Koop dan tubes van ongeveer 120 ml en schaf daarbij een tube gel medium aan. Je kunt je verf hiermee opdikken en ook aanlengen zodat je meer verf hebt. Ben je een beginner, neem dan zeker studiekwaliteit. Te hoge kwaliteit kost u veel geld en te goedkope kwaliteit is vaak te afgelengd en krimpt bij droging. Ik schilder op grote formaten, met structuur: Dan schaft u zich best potten van 0,5 liter aan, deze zijn in verhouding voordeliger. Je maag tijdens het schilderen nooit het gevoel hebben dat je verf te kort zal komen, want dit remt je af en zorgt dat je gebrek hebt aan vlotheid. Neem daarom grote potten en neem telkens voldoende verf voor het vlak waarmee je bezig bent. Sommige beginners besteden meer tijd aan het uitduwen van hun tubes voor dat laatste beetje verf dan aan het schilderen zelf. neem daarom potten met een spuitkop. Zo kunt u steeds comfortabel schilderen. Vind u deze potten dan toch te groot voor wat u doet? Dan kunt u ook opteren voor potten of tubes van ongeveer 250 ml. Deze zijn handig en gaan ook een tijdje mee. Neem zeker ook een pot modeleerpasta om uw verf aan te dikken.
Welke penselen koop ik best om te beginnen?U kunt zich enkele platte varkensharenpenselen aanschaffen. Deze zijn niet duur, tenzij je een hoge kwaliteit neemt maar dat hoeft niet voor acryl. Neem ook geen varkenshaarpenselen van te goedkope kwaliteit. Je kunt er geluk mee hebben, maar meestal verliezen ze veel haar, wat een ergernis is tijdens het schilderen. Om een basis te hebben, neem er één van 0,5 cm, 1 cm en 1,8 cm (ongeveer). Koop u dan nog enkele synthetische penselen met een fijne punt. Deze hoeven echt niet duur te zijn. Veelal zit het prijsverschil zich in de steel en de huls, en niet zo zeer in de haren van het penseel. Velen kopen om te starten een 2 mm, een 6 mm en een 8 mm dik penseel (ongeveer). De dikte komt niet altijd overeen met de maten op het penseel, dit hangt af van de fabrikant en het land van productie.
Heb ik nog iets nodig?Het is steeds aan te raden om ook een spalter aan te schaffen (platte verfkwast). Een spalter van 4 tot 5 cm is ideaal. Deze kun je gebruiken voor grote vlakken zoals achtergronden, luchten, of gewoon om je gesso uit te smeren. Ook een palletmes is geen overbodige luxe. Je kunt er niet enkel kleuren mee mengen op je pallet, maar je kunt er ook verf mee aanbrengen op je doek, dik en zelfs ook mager. Zowel bij abstract als figuratief schilderen is het een aangenaam instrument. Schilder je figuratief? Dan zul je beslist ook veel hebben aan een waaierpenseel. Je hebt deze met zacht en veel haren (duur) om uit te dassen (meer voor olieverf), maar ook handig zijn deze met weinig en stugger haar waarmee je in een portret (haren en wimpers), maar ook in een landschapschilderij prachtige dingen kunt doen (loof van bomen, gras, ...). Ook met een klein natuursponsje kunt u mooie structuren schilderen. Verf kun je ook uit tamponeren (stempelen) met een tamponeerborstel om zachte overgangen te creëeren. Schilder je abstract? Dan kun je misschien ook palletmessen in verschillende vormen en maten gebruiken. Ook een rubberen verfkam en een brede shaper kunnen handige tools zijn. Vervolgens heb je nog lettersjablonen, spuitflesjes, een plamuurmes en verschillende materialen die je in je verf kunt verwerken.
Schilderen met acrylverf - Schilderij vernissen
Wanneer vernissen?Op een acrylverfschilderij hoef je niet lang te wachten eer het droog is. Heb je het vandaag geschilderd, dan kun je het schilderij morgen reeds vernissen. Waarom dien je een acrylverf- schilderij te vernissen. Het vernissen van een acrylverf- schilderij is niet altijd noodzakelijk. Je kunt het wel doen indien je gebruik hebt gemaakt van verschillende mediums en je wenst de verschillen in glans weg te werken. Dan kunt u met vernis alle delen van het schilderij dezelfde glansgraad geven. Je kunt kiezen voor mat, satijn of glanzend. Sommige merken hebben geen satijn vernis. Dan kunt u mat en glanzend samen gieten (wel van eenzelfde merk!). Ook kunt u vernissen wanneer u met minderwaardige verf hebt gewerkt en u wilt het schilderij toch bewaren. Dan kiest u voor een UV-werende vernis. Deze voorkomt gedeeltelijk dat de verf vroegtijdig verkleurt en beschermd tegen krassen.
Met borstel of met een spuitbus vernissen?Dit is om het even, een spuitbus heeft geen mindere kwaliteit dan de vernis uit een pot. Toch kan het handig zijn wanneer men met structuren heeft gewerkt om te vernissen met een spuitbus zodat men lopers kan voorkomen. Met een borstel vernissen: Start met het omroeren of schudden van de vernis. Vooral bij matte of satijn vernis is dit van uiterst belang! De matte deeltjes zinken namelijk steeds naar de bodem en indien ze niet goed over de vernis zijn verdeeld kunnen er na het drogen matte en glanzende vlekken op je schilderij verschijnen. Om de verf te verdelen over het schilderij gebruik je best een spalter. Je brengt de vernis in één richting aan, je kruist de vernis nu goed om deze in beide richtingen open te smeren, en je werkt terug af in de richting dat je hem hebt opgebracht. De vernis dient over het ganse schilderij in dezelfde richting te worden aangebracht. Let wel: bij sommige (vooral matte) vernissoorten kan de vernis bij het aanbrengen wit uitslaan. Dit is niet erg. Het zijn zuurstofdeeltjes die bij het drogen uit de vernis zullen verdwijnen. Met een spuitbus vernissen: Schud je spuitbussen goed, eerst tot de kogel los komt, dan nog een tijd lang goed doorschudden, vooral bij matte vernis. Indien je niet goed hebt geschud en je begint reeds te spuiten, dan heb je veel kans dat het spuitkannaal verstopt raakt, en dit krijg je niet meer goed. Komt de kogel niet los? Sla dan het uiteinde van de spuitbus een paar keer stevig tegen je handpalm, zo komt hij zeker los. Wanneer je spuit, start dan naast je doek en ga dan heen en weer op ongeveer een 30- tal cm van het doek verwijderd. Overkruis tijdens het heen en weer gaan telkens de helft van de vorige lijn. Zo krijg je een egaal vernist schilderij. Zet nooit twee soorten (mat en glanzend) of twee merken vernis boven elkaar! Dit leid in vele gevallen tot onomkeerbare problemen!
© Vlaams Cultuurnet |
|