De hoofdkleuren (primaire kleuren)
De hoofdkleuren, ook wel de primaire kleuren genoemd, zijn de basiskleuren die worden gebruikt voor een welbepaald mengsysteem. Er bestaan verschillende soorten mengsystemen waarvan de hoofdkleuren telkens verschillen.
Volgens de klassieke kleurenleer - "de constructieve kleurenleer"
De hoofdkleuren van dit systeem zijn gebaseerd op de leer van Johannes Itten (1888-1967), een Zwitserse kunstschilder, textielontwerper, docent en schrijver. De hoofdkleuren van deze kleurenleer zijn de meest onderwezen hoofdkleuren in lagere en midelbare scholen en zijn daarbij ook de meest bekende.
De hoofdkleuren geel, rrod en blauw volgens de kleurenleer van Johannes Itten, de klassieke kleurenleer.
De hoofdkleuren geel-rood-blauw
Het mengsysteem volgens de kleurenroos van Itten bevat de hoofdkleuren Geel, Rood en Blauw. Dit vormt de basis van de constructieve kleurenleer. Deze kleuren zijn het die men onderling kan mengen om zo de secundaire en de tertiaire kleuren te bekomen.
De secundaire en tertiaire kleuren
Door het mengen van de hoofdkleuren, of primaire kleuren, kunnen we dus de secundaire kleuren bekomen. Deze Liggen op de kleurencirkel net tussen de primaire kleuren in en zijn Oranje, Paars en Groen. Daartussen bevinden zich de tertiaire kleuren. Men kan de kleurencirkel opsplitsen in zoveel tinten als men maar wil.
Volgens de moderne kleurenleer - "het subtractief mengsysteem (CMY)"
Het subtractief mengsysteem wordt vooral toegepast in de grafische sector of verfmengmachines. Ook je printer thuis maakt gebruik van dit systeem. Met dit systeem kun je echt heel makelijk "alle kleuren van de regenboog" maken.
De hoofdkleuren cyaan-magenta-geel
De hoofdkleuren of primaire kleuren volgens het subtractief mengen zijn cyaan-blauw, magenta-roze en Primair-geel.
Het subtractief mengsysteem (CMY) bevat de hoofdkleuren Cyaan, Magenta en Geel. Door mengen van deze kleuren verkrijgen we Violet, Groen en Rood. Wanneer al deze kleuren samen worden gemengd bekomt men theoretisch gezien zwart. Alle kleuren zijn dan aanwezig waardoor alle licht word geabsorbeerd.
In de praktijk is dit door middel van verf echter niet mogelijk omdat wij in materie niet in staat zijn een totale zuiverheid van kleur of pigment te bekomen ter nabootsing van de spectrale kleuren. Zo krijgt men dan een donker grijs in plaats van zwart. Daarom maakt de print- en verf-industrie gebruik van vierkleurendruk, CMYK, waar zwart is bij betrokken (K=key).
Kleurenleer in de technologie - "het additief mengsysteem (RGB)"
Het additief mengsysteem (RGB).
Het additief mengsysteem (RGB) maakt gebruik van het mengen van "eigen kleuren", afkomstig van licht. De hoofdkleuren van dit systeem zijn Rood, Groen en Blauw. Wanneer licht in deze primaire kleuren worden samengevoegd, dan krijgt men wit licht.
Dit systeem word onder andere toegepast in de beeldschermtechnologie. Het kan niet toegepast worden voor het mengen met verf, enkel voor het mengen met licht.
© Vlaams Cultuurnet
De hoofdkleuren
definitie
De basiskleuren van een mengsysteem
Kleuren mengen:
Wat is nu het beste systeem om kleuren te mengen?
Dit hangt natuurlijk af van de toepassing. Meng je met verf, dan is kies je best voor de hoofdkleuren Cyaan, Magenta en Primair geel. Vind je dit systeem te ingewikkeld? Dan kun je kiezen voor de klassieke kleuren Geel, Rood en blauw.
De kleuren Rood, Groen en Blauw worden enkel in de beeldschermtechnologie gebruikt of andere toepassingen waar men moet mengen met licht.